Wie vormen de overheid?

Meer dan zestienhonderd organisaties en instanties maken deel uit van de overheid. Daar horen de twaalf ministeries bij, de twaalf provincies en de 342 gemeenten. Maar ook zelfstandige bestuursorganen zoals de Huurcommissie horen tot de overheid. Aan de andere kant horen organisaties waarvan we op het eerste oog denken dat ze daar wel toe behoren, niet tot de overheid. Besturen van bijzondere scholen zijn bijvoorbeeld geen overheidsorganen.

Binnen de overheid maken we onderscheid tussen lichamen die wel en niet rechtstreeks worden gekozen. Gemeenteraden, waterschappen en de Tweede Kamer worden rechtstreeks gekozen door de bevolking, maar burgemeesters, politiecommissarissen en ministers niet. Wel geldt voor alle delen van de overheid dat uiteindelijk openbare verantwoording moet worden afgelegd.

De overheid bestaat uit drie lagen: de centrale of rijksoverheid, de provincies en de gemeenten. Andere delen van de overheid zijn in eerste instantie op grond van hun functie ingedeeld.